Tè-de-colo
Coris monspeliensis
Primulaceae
Àutri noum : Tè-rouge-di-colo, Tè-dei-colo.
Nom en français : Coris de Montpellier.
Descripcioun :Lou tè-de-colo es uno pichoto planto lignouso que trachis dins la garrigo e peréu en ribo de mar. Fai d'inflourejado di flour roso. Li ramo rebalon souvènt au sòu, pièi se dreisson. Li fueio soun primo de 3 à 12 mm de loungour.
Usanço :Coume soun noum lou dis, es uno planto que pòu servi de tè, valènt-à-dire qu'a pulèu bon goust en tisano, mai qu'èi pas gaire vertuouso. Pòu pamens servi pèr gari li plago e li macaduro (vulneràri).
Port : Pichoto planto lignouso
Taio : 3 à 30 cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Camefite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Coris
Famiho : Primulaceae
Coulour de la flour :
Vióuleto
Petalo : irreguliero
Ø (o loungour) flour : 6 à 8 mm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Abriéu à Juliet
Liò : Garrigo
- Mar
- Tepiero roucaiouso
- Colo
Estànci : Mesoumediterran à Subremediterran
Couroulougi : Estenoumediterrano
Ref. sc. : Coris monspeliensis L., 1753
Canebe-sóuvage
Lycopus europaeus
Lamiaceae Labiaceae
Autre noum : Lanço-dóu-Crist.
Noms en français : Lycope, Chanvre d'eau.
Descripcioun :Lou canebe-sóuvage trachis en coulounìo dins li sagnas, li palun e àutri relarg mounte i'a d'aigo. Soun si fueio, penado e dentado, que dounon d'èr au canebe. Li flour, blanco o roso e picoutado de pourpre, soun mistoulino e en verticilo.
Usanço :La lanço-dóu-Crist aurié d'ùni prouprieta astringènto e febrifujo. Caup d'acide litouspermique qu'ajudarié à lucha contro l'ipertirouidìo. Agirié peréu sus l'aisse gounadoutroupe (J.-M. Morel, op.cit p.475 e 486). En mescladisso emé d'àutri planto (valeriano, aubespin...) a peréu de prouprieta ancioulitico (Ibid, p. 457).
Port : Grando planto
Taio : 40 à 100 cm
Fueio : óupousado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Lycopus
Famiho : Lamiaceae
Famiho classico : Labiaceae
Ordre : Lamiales
Coulour de la flour :
Blanco
Petalo : irreguliero
Ø (o loungour) flour : 2 à 4 mm
Flourido :
Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0
Aparado : Noun
Juliet à setèmbre
Liò : Sagnas
- Ribiero
- Palun
- Prado umido
Estànci : Mesoumediterran à Mountagnard
Couroulougi : Bourealo
Ref. sc. : Lycopus europaeus L., 1753